ՉԻՆԱՑԻՆԵՐԻ ԼԵԶՎԻ ՀԱՅԵՐԵՆ ԱՆՎԱՆՈՒՄՆԵՐԸ

Abstract

In ancient Armenian chronicles Armenian names of the Chinese language were not preserved and they were not attested in the Middle Armenian period either. Nevertheless, in classical Armenian some linguonyms, such as ճենազգեայ (tshenazgeay), ճենազն (tshenazn), or ճենազնեայ (tshenazneay) meaning "of the Chinese nation, Chinese", and in Middle Armenian ճենացի - tshenaci - «չինացի» - "chinese" experienced variations. Armenians might have used some word units naming the Chinese language during the mentioned periods, but no use has been attested (or is still unknown). The Armenian linguonyms of the Chinese language refer to modern times, as there is evidence of use merely since the beginning of the 19th century. According to the structural type, the Armenian linguonyms of the Chinese language are of two types: a) word combinations (լեզու չինաց/չինաց լեզու - lezu chinac/chinac lezu, չինացւոց լեզու-chinacvoc lezu, լեզու ճենաց - lezu tshenac, չինական լեզու - chinakan lezu, ճենական լեզու - tshenakan lezu, ճենացի բարբառ - tshenaci barbar, սինէացի լեզու - sineaci lezu). b) words (չինարեն - chinaren, also չիներեն - chineren, ճենարէն - tshenaren/ճեներէն - tsheneren, չինումաչիներէն - chinumachineren/ չինմաչիներէն - chinmachineren, սինայերէն - sinayeren). Throughout the years formative linguonyms have been replaced by lexical linguonyms. The words չին - chin/չինացի - chinaci, ճեն - tshen/ճենացի- tshenaci, չին(ու)մաչին - chin(u)machin, սինէ - sine and սինա - sina have become the word-forming basis of the linguonyms. In modern Armenian, the linguonym ճենարէն - tshenaren is obsolete, the variants չինումաչիներէն - chinumachineren / չինմաչիներէն - chinmachineren of folk origin are rarely used, and սինէարէն - sinearen (incorrect) has an exclusive use. In the paired variants of literary Armenian (Eastern Armenian and Western Armenian), only the lingunym Chinese is currently canonical.